به نقل از «ایسنا»

کشف بخار آب در یک سیاره فراخورشیدی توسط تلسکوپ جیمز وب

تاریخ انتشار: ۱۲ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۸۶۶۹۵

تلسکوپ فضایی جیمز وب در جدیدترین کاوش خود، بخار آب را در جو یک سیاره فراخورشیدی بسیار داغ کشف کرده است.

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) رد بخار آب را در جو یک سیاره فراخورشیدی غول‌پیکر گازی فوق‌العاده داغ پیدا کرده است که در کمتر از یک روز زمینی به دور ستاره خود می‌چرخد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این سیاره فراخورشیدی موسوم به WASP-18 b، یک غول گازی ۱۰ برابر بزرگتر از سیاره مشتری است. این سیاره به دور ستاره خورشیدمانند WASP-18 می‌چرخد که در فاصله ۴۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد. فاصله این سیاره با ستاره‌اش فقط ۳.۱ میلیون کیلومتر است. برای مقایسه می‌توان گفت که درونی‌ترین سیاره منظومه شمسی یعنی عطارد، در فاصله ۶۳.۴ میلیون کیلومتری به دور خورشید می‌چرخد.

ناسا در بیانیه‌ای اعلام کرد: به دلیل نزدیکی به ستاره مادر، دمای جو WASP-18 b آن قدر بالا است که بیشتر مولکول‌های آب از هم جدا می‌شوند. این که تلسکوپ جیمز وب موفق شد نشانه‌هایی از وجود آب باقی‌مانده را پیدا کند، نشان‌دهنده قدرت رصد تلسکوپ است. طیف جو این سیاره به وضوح، چندین ویژگی آبی کوچک، اما دقیق اندازه‌گیری‌شده را نشان می‌دهد که به رغم دمای شدید تقریبا ۲۷۰۰ درجه سلسیوس، در آن وجود دارند. جو سیاره آن قدر داغ است که بیشتر مولکول‌های آب را از هم جدا می‌کند. بنابراین، مشاهده این ویژگی‌های آبی، نشان‌دهنده حساسیت فوق‌العاده جیمز وب برای تشخیص دادن آب باقی‌مانده است.

سیاره WASP-18 b که در سال ۲۰۰۸ کشف شد، با تلسکوپ‌های دیگری از جمله تلسکوپ فضایی هابل، تلسکوپ فضایی پرتو ایکس چاندرا، تلسکوپ فضایی تس و تلسکوپ فضایی اسپیتزر که اکنون بازنشسته شده، مورد بررسی قرار گرفته است. با وجود این، هیچ یک از این تلسکوپ‌های فضایی به اندازه کافی حساس نبودند که بتوانن نشانه‌های آب را در جو سیاره مشاهده کنند.

آنجلی پیت (Anjali Piette)، پژوهشگر مقطع فوق دکتری موسسه علوم کارنگی و از پژوهشگران این پروژه گفت: از آنجا که ویژگی‌های آبی در این طیف بسیار ظریف هستند، شناسایی آنها در مشاهدات پیشین دشوار بود. دیدن ویژگی‌های آبی در مشاهدات جیمز وب بسیار هیجان‌انگیز بود.

علاوه بر این که WASP-18 b بسیار پرجرم، داغ و نزدیک به ستاره مادر خود است، از نظر جزر و مد نیز در حالت قفل است. این بدان معناست که یک طرف سیاره دائما رو به ستاره است؛ درست مانند طرف نزدیک ماه که همیشه رو به زمین قرار دارد. در نتیجه این قفل شدن جزر و مد، تفاوت‌های قابل توجهی در دمای سراسر سطح سیاره وجود دارد. اندازه‌گیری‌های جیمز وب، برای اولین بار دانشمندان را قادر ساخت تا این تفاوت‌ها را با جزئیات ترسیم کنند.

اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهند که ناملایم‌ترین قسمت‌های این سیاره می‌توانند تا ۱۱۰۰ درجه سلسیوس داغ‌تر از مناطقی باشند که در ناحیه گرگ و میش هستند. دانشمندان انتظار چنین تفاوت دمای قابل توجهی را نداشتند و اکنون معتقدند احتمالا مکانیسمی وجود دارد که هنوز درک نشده است و از توزیع گرما در سراسر سیاره جلوگیری می‌کند.

رایان چلنر (Ryan Challener)، پژوهشگر دانشگاه میشیگان و از پژوهشگران این پروژه گفت: این سیاره دارای یک میدان مغناطیسی قوی است که می‌تواند یک کشف هیجان‌انگیز باشد.

پژوهشگران برای ایجاد نقشه دما، درخشش فروسرخ سیاره را با اندازه‌گیری تفاوت درخشش ستاره مادر در طول زمانی که سیاره از مقابل ستاره عبور می‌کرد و سپس در پشت آن ناپدید می‌شد، محاسبه کردند.

مگان منسفیلد (Megan Mansfield)، پژوهشگر دانشگاه آریزونا و از پژوهشگران این پروژه گفت: حساسیت تلسکوپ جیمز وب به ما امکان می‌دهد تا نقشه‌های بسیار دقیق‌تری را از سیارات غول‌پیکر داغ مانند WASP-18 b نسبت به قبل تهیه کنیم.

نتایج کشف جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب در مجله Nature به چاپ رسید.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: تلسکوپ فضایی جیمز وب سیاره فراخورشیدی بخار آب معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري دانشگاه تربيت مدرس دانشگاه شريف بيوتكنولوژي هوش مصنوعی چین سازمان زمین شناسی سیاره فراخورشیدی معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري دانشگاه تربيت مدرس دانشگاه شريف بيوتكنولوژي سیاره فراخورشیدی تلسکوپ فضایی اندازه گیری جیمز وب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۸۶۶۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا هنوز با موجودات فضایی ارتباط برقرار نکرده‌ایم؟

به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ تئوری‌های مختلفی در مورد وجود حیات در سیارات دیگر وجود دارد؛ از جمله اینکه هوش انسان در جهان کاملا منحصر به‌فرد است، اما یک دانشمند سناریوی مختمل‌تری را فاش کرده است. او معتقد است که تمدن‌های بیگانه توسط انفجار پرتوهای گاما نابود شده‌اند.

انفجار پرتوهای گاما انفجارهای بسیار پرانرژی هستند که در کهکشان‌های دور مشاهده شده‌اند و زمانی رخ می‌دهند که هسته یک ستاره عظیم سوخت هسته‌ای تمام می‌کند و تحت وزن خود فرو می‌ریزد و یک «ابر نواختر» عظیم از تشعشعات آزاد می‌کند.

دکتر «فردریک والتر»، استاد نجوم، می‌گوید: این یک پرتو کاملاً متمرکز است و اگر از طریق صفحه کهکشان هدایت شود، اساساً می‌تواند حدود ۱۰ درصد از سیارات کهکشان را عقیم کند.

این در حالی است که سازمان ناسا انفجارهای پرتو گاما را «قوی‌ترین کلاس انفجار در جهان» می‌نامد.

یک انفجار معمولی پرتو درخشانی از انرژی را ارسال می‌کند که یک کوئینتیلیون (یک به همراه ۱۹ صفر) برابر روشنایی خورشید خودمان است و به عبارت دیگر، می‌تواند یک تمدن فرازمینی را در هر جایی از کهکشان بسوزاند.

خوشبختانه، بر اساس دهه‌ها تحقیق توسط رصدخانه پرتو گاما کامپتون ناسا، انفجارهای پرتو گاما در کهکشان خانگی ما، کهکشان راه شیری، نسبتاً نادر است.

هنگامی که ماهواره رصدخانه کامپتون در سال ۱۹۹۱ به فضا پرتاب شد، محققان ناسا انتظار داشتند که انفجارهای پرتو گامای بیشتری را از دیسک کهکشانی ما به شکل پنکیک مشاهده کنند. اما واقعیت ثابت کرد که این رویدادهای انفجاری «ابر نوا» در کهکشان‌های جوان‌تر و دور، که هنوز در فرآیند تشکیل ستاره‌های جدید داغ هستند، یا در مورد انفجار پرتو گاما طولانی مدت که ستاره‌های در حال فروپاشی را به سیاه‌چاله‌ها تبدیل می‌کنند، بسیار رایج‌ترند.

به گفته دکتر والتر، که دوره‌ای در مورد جست‌وجوی حیات فرازمینی در دانشگاه استونی بروک نیویورک تدریس کرده است، تخمین زده می‌شود که هر ۱۰۰ میلیون سال یا بیشتر، در هر کهکشانی یک فوران پرتو گاما به وجود می‌آید.

او می‌گوید: به طور متوسط در طی یک میلیارد سال، می‌توان انتظار داشت که تعداد قابل توجهی از تمدن‌ها ریشه‌کن شوند، البته اگر وجود داشته باشند.

تخمین‌های دیگر حاکی از آن است که فوران‌های پرتو گاما می‌تواند به دفعات هر ۱۰ میلیون سال یک بار در هر کهکشان رخ دهد، اما هر یک از این محدوده‌ها به این معنی است که بسیاری از گونه‌های بیگانه می‌توانند قبل از اینکه فرصتی برای انجام اکتشافات فضایی زیادی پیدا کنند، از بین بروند.

والتر می‌افزاید: سیاره زمین تقریباً ۴/۵ میلیارد سال سن دارد و تقریباً به همین مدت طول کشیده تا تنها گونه پیشرفته یعنی انسان را در خود جا دهد. این بدان معناست که مانند یک بازی رولت روسی، کهکشان راه شیری بین ۴۵ تا ۴۵۰ رویداد انفجار پرتو گامای محلی را در تاریخ زمین تجربه کرده است.

انفجارهای پرتو گاما برای اولین بار در سال ۱۹۶۷، از طریق یک جفت ماهواره آمریکایی Vela که برای شناسایی شواهدی از هرگونه آزمایش هسته‌ای شوروی که ممکن است برخلاف معاهده منع آزمایش هسته‌ای ۱۹۶۳ انجام شده باشد، ثبت شد. ۲ سال بعد، انفجارهای عجیب و غریب متوجه تیمی در آزمایشگاه ملی لوس آلاموس شد، که بعداً گروه نجوم پرتو گامای آزمایشگاه را پیشگام کردند.

در حالی که انفجارهای فرضی انفجار پرتو گامای باستانی که صدها میلیون سال پیش به زمین برخورد کردند، DNA هر موجود زنده روی این سیاره را نابود و حل می‌کردند، امروزه تشعشعات انفجار پرتو گاماهای دور عمدتاً شواهدی را به شکل ستاره‌های درخشان به جا می‌گذارد.

انتهای پیام/

کد خبر: 1228996 برچسب‌ها فضانوردی